Γράφει ο Νίκος Χατζηνικολάου

Μνημόνιο και... αμνησία!

Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ που γίνεται τους τελευταίους μήνες στη χώρας μας, με επίκεντρο το Μνημόνιο, έχει πολλές θετικές πλευρές. Λειτουργεί ως ένα είδος πολιτικής αφύπνισης για τον λαό μας, καθώς φωτίζει κοινωνικές και οικονομικές αιτίες της σημερινής κρίσης, αλλά και πολιτικές ευθύνες προσώπων και κομμάτων, που μας κυβέρνησαν τις τελευταίες δεκαετίες. Η συζήτηση αυτή, όμως, διολισθαίνει συχνά σε λαϊκισμούς και απλουστεύσεις, που όχι μόνον δεν προάγουν τη συνειδητοποίηση των εθνικών μας προβλημάτων και την υπεύθυνη αντιμετώπισή τους, αντίθετα μάλιστα, συσκοτίζουν και συγκαλύπτουν τις αιτίες του σημερινού μας καταντήματος. ΟΣΟΙ ΕΜΦΑΝΙΖΟΥΝ το Μνημόνιο -δηλαδή το «αιτιατό»- ως βασική αιτία της σημερινής κρίσης, το πράττουν προκειμένου να αποφύγουν την ανάληψη του μεριδίου της ευθύνης που τους αναλογεί για όσα προηγήθηκαν και μας οδήγησαν στην «αγκαλιά» της τρόικας και στην υποτέλεια. Και βέβαια, με τον τρόπο αυτό μπορεί να ωφελούν τα προσωπικά και κομματικά συμφέροντά τους, βλάπτουν όμως σοβαρά την «υγεία» του πολιτικού διαλόγου, που διεξάγεται στη χώρα και, κυρίως, την εθνική προσπάθεια για έξοδο από την κρίση. Αν δεν εντοπίσουμε με νηφαλιότητα τα λάθη που κάναμε, αν δεν αναδείξουμε τις πραγματικές αιτίες της παρ’ ολίγον χρεοκοπίας μας, αν τα «χρεώνουμε» όλα αποκλειστικά και μόνο στο Μνημόνιο, πώς θα επεξεργασθούμε ένα βιώσιμο και αποτελεσματικό σχέδιο για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας; Και πώς θα αποφύγουμε την επανάληψη των ίδιων σφαλμάτων στο μέλλον; - ΦΤΑΙΕΙ, άραγε, το... Μνημόνιο που η Ελλάδα έχασε φέτος δώδεκα θέσεις στη διεθνή κατάταξη των χωρών, με βάση το επιχειρηματικό περιβάλλον που προσφέρουν; Ανάμεσα σε 183 χώρες, η δική μας βρίσκεται στην 109η θέση, από την 97η που ήταν πέρυσι. Στις αμέσως υψηλότερες θέσεις βρίσκονται τα Νησιά Μάρσαλ, το Μπαγκλαντές, η Παραγουάη, η Υεμένη και η Αιθιοπία. Οσο για τους γείτονές μας, η Βουλγαρία είναι στην 51η θέση, η Τουρκία στην 65η, η Αλβανία στην 82η και η Σερβία στην 89η. - ΦΤΑΙΕΙ, άραγε, το... Μνημόνιο που η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την 78η παγκοσμίως σε θέματα διαφάνειας; Με βάση τον διεθνή Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς του 2010, η χώρα μας βαθμολογείται μόλις με 3,5, έναντι 3,8 του 2009 και 4,7 του 2008! - ΦΤΑΙΕΙ, άραγε, το... Μνημόνιο που κανένα ελληνικό πανεπιστήμιο δεν περιλαμβάνεται στα 200 καλύτερα του κόσμου, σύμφωνα με τον κατάλογο του εκπαιδευτικού ενθέτου των Times; Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 82 από τα 200 πανεπιστήμια της λίστας είναι ευρωπαϊκά. Ούτε ένα, όμως, ελληνικό... ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΦΑΝΕΣ ότι η απλουστευτική, επίπεδη και «σχηματική» συζήτηση που γίνεται στην πολιτική μας σκηνή για το Μνημόνιο, με αφορισμούς για τους «διεθνείς τοκογλύφους» και τα «ύποπτα και σκοτεινά παιχνίδια» που παίχθηκαν και παίζονται σε βάρος της χώρας μας, μπορεί να προσεγγίζει και πραγματικές πτυχές του προβλήματος, αλλά εν τέλει ακυρώνει κάθε σοβαρή προσπάθεια επισήμανσης και ανάλυσης των δικών μας λαθών και παραλείψεων. Και, επομένως, δυσχεραίνει τη μελλοντική αντιμετώπισή τους. ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΤΑΝ, για παράδειγμα, το Μνημόνιο για να καταλάβουμε ότι το ελληνικό κράτος έχει αποτύχει ως επιχειρηματίας και εργοδότης, ακόμη και στα βασικά. Δεν χρειαζόταν να μας το ζητήσει η τρόικα για να κάνουμε απογραφή των δημόσιων υπαλλήλων, ώστε το κράτος να μάθει πόσους πληρώνει και πόσο, ούτε για να δημιουργήσουμε μια ενιαία αρχή για τη μισθοδοσία. Και, βέβαια, δεν χρειαζόταν το ΔΝΤ για να αποφασίσουμε ότι χιλιάδες δημοτικές επιχειρήσεις και δημόσιοι οργανισμοί που υπάρχουν και λειτουργούν πρέπει να δημοσιεύουν ισολογισμούς. Και ακόμη: τι σχέση έχει με το Μνημόνιο και την τρόικα το γεγονός ότι, εν έτει 2010, πανηγυρίζουμε που αποκτήσαμε σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και που... σχεδιάζουμε online σύστημα για τις εφορίες, όταν αυτά υπάρχουν ήδη εδώ και πολλά χρόνια στην υπόλοιπη Ευρώπη; ΥΠΑΡΧΟΥΝ δεκάδες ακόμη παραδείγματα. Από το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων που συζητείται στη χώρα μας εδώ και δύο δεκαετίες, μέχρι την καθυστερημένη εναρμόνισή μας με σημαντικές ευρωπαϊκές εξελίξεις, όπως η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Και από τις διαρκείς, καταστροφικές αλλαγές του φορολογικού καθεστώτος για τις επιχειρήσεις, μέχρι το δαιδαλώδες σύστημα της κρατικής μας γραφειοκρατίας, που αποθαρρύνει κάθε σοβαρό υποψήφιο επενδυτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο εφοπλιστής Βασ. Κωνσταντακόπουλος, για τη μεγάλη τουριστική επένδυσή του στη Μεσσηνία, ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, χρειάσθηκε 3.000 υπογραφές υπουργών, υφυπουργών, τοπικών αρχόντων και υπαλλήλων! Φταίει το... Μνημόνιο γι’ αυτό; Φταίει η... τρόικα; Μήπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο; Ας σοβαρευτούμε! Αλλο το Μνημόνιο και άλλο η... αμνησία!